Wysyłka leków w przesyłce kurierskiej dość długo wydawała się teoretycznie niemożliwa. Dziś się to stopniowo zmienia – m.in. ze względu na znaczące upowszechnienie medycznego e-commerce. Skoro można więc zamówić kurierem np. leki z apteki internetowej, dlaczego nie można by ich wysłać w przesyłce prywatnej? Oto, co warto wiedzieć o dostarczaniu leków.
Kwestia wysyłania leków budzi niemało wątpliwości – zarówno w kontekście prywatnych zleceń jak i np. obsługi zamówień, które trafiają do e-aptek.
Przez lata było bowiem tak, że firmy kurierskie zakładały, iż leki na receptę, medykamenty bez recepty oraz nawet suplementy diety mogą stanowić towar niedozwolony w przesyłkach kurierskich. Dotyczyło to przede wszystkim zleceń międzynarodowych – ponieważ tego rodzaju przewozy uderzają w przepisy dot. kontrolowania obrotu medykamentami w relacjach zagranicznych. Z drugiej strony pojawia się wątpliwość: jak można skontrolować sytuację, w której np. syn będący w Anglii kupuje leki niedostępne w Polsce, a następnie wkłada je do koperty, którą adresuje do chorej mamy mieszkającej nad Wisłą.
Być może stąd właśnie stopniowe rozluźnianie rygorów w zakresie przesyłania leków kurierem. Przykładem jest nowe rozwiązanie, które wprowadziła Poczta Polska.
Leki kurierem – dostawa produktów farmaceutycznych
Poczta Polska w lutym uruchomiła usługę dostawy produktów, które wymagają specjalistycznych warunków transportu. Wykorzystuje do tego rozwiązanie Pocztex Thermo Tracking, który jest opracowanym dla tej marki systemem monitoringu temperatury. W ten sposób kurier – czy raczej osoba odpowiedzialna za nadzór – może sprawdzać te kluczowe dane na każdym etapie przyjęcia, trasy oraz ostatecznej dostawy zawierającej leki. W ten sposób kurierzy wchodzą na nowy poziom transportu produktów farmaceutycznych.
Oczywiście to rozwiązanie, które opracowano głównie dla aptek i drogerii internetowych. Niemniej – jak pokazują doświadczenia z przeszłości – wdrożenia nowatorskich rozwiązań dla e-commerce dość szybko stają się standardem również w ofertach B2C.
Wysłanie leków kurierem a przepisy
Co na tę drażliwą kwestię mówią polskie regulacje prawne? Zestawienie towarów zakazanych w przesyłkach zakłada, że niedozwolone jest przesyłanie w paczce leków, wyrobów medycznych oraz tej gamy produktów, w przypadku których niezbędna jest stała kontrola temperatury podczas transportu – stąd zainteresowanie nowym rozwiązaniem Poczty Polskiej.
W paczce nie można więc nadawać takich rzeczy jak:
• maści
• tabletki
• wyroby medyczne i suplementy
• płyny
Wynika to z faktu ich specyfiki – w zdecydowanej większości (warto sprawdzić etykiety!) konieczne jest ich przechowywanie w określonej, niskiej temperaturze. Transport w innych warunkach skutkuje tym, że produkty tracą swoje właściwości i mogą być nie tylko bezużyteczne, ale wręcz szkodliwe. Dochodzi do tego również sam proces przeładowywania paczek. W sytuacji, gdy leki są wrażliwe na np. uszkodzenia, podczas sortowania powinny być odpowiednio zabezpieczone – a tak często nie jest.
Wysyłka lekarstw za granicę
Dodatkową kwestią jest wysłanie lekarstw poza granice kraju. Z jednej strony mamy więc oficjalny zakaz przesyłania medykamentów. Dodatkowo ustawodawca wskazuje, że jeszcze bardziej rygorystycznie należy patrzeć na transport poza granice Polski.
Leki i wyroby medyczne – szczególnie te na receptę – podlegają bardzo zróżnicowanym przepisom w zależności od danego państwa. Część z krajów zakłada nawet definitywny brak zgody na przyjęcie paczki mimo, że zawiera ona pełną dokumentację medyczną i związaną z leczeniem pacjenta. W takiej sytuacji nadawca może narazić się nie tylko na utratę jakości lekarstw na skutek transportu, ale też konsekwencje prawne. Przykładem są Stany Zjednoczone, gdzie przesłanie leków na receptę bezwzględnie wymaga zgody krajowego urzędu – i nie warto sprawdzać, czy kontrola zawartości działa tu rzeczywiście skutecznie.
Jak w takim razie reguluje to Polska? Ministerstwo Zdrowia regularnie prezentuje zestawienie produktów medycznych i leczniczych, które – np. ze względu na ryzyko braku w kraju – muszą podlegać szczególnej kontroli w kontekście wysyłki. Złamanie przepisów grozi nie tylko odpowiedzialnością finansową, ale również karą pozbawienia wolności.
Wysyłka leków przez apteki – jak to jest możliwe?
Skoro teoretycznie wysyłka leków jest niemożliwa w przesyłce kurierskiej, jak możliwe jest to w przypadku aptek, które coraz chętniej umożliwiają dostawy w ramach sprzedaży elektronicznej?
Trzeba niestety wziąć pod uwagę to, że i w tym przypadku istnieje ryzyko utraty właściwości danego leku podczas transportu.
Po drugie: apteki mają szczególny status – jest on regulowany w ramach prawa farmaceutycznego. Na jego podstawie mogą wysyłać kurierem te leki, które nie wymagają recepty. Oczywiście zgoda jest wyrażana tylko wtedy, gdy mogą udowodnić, że są dostosowane do takiej działalności i zapewniają odpowiednie przygotowanie paczki czy transportu. Stąd tak ważne jest, by planując zakup leków w e-aptece sprawdzić, w jaki sposób rozwiązuje kwestię dostawy i czy np. współpracuje pod tym względem z przygotowaną do tego firmą kurierską.
